Ile razy w życiu można tworzyć swój dom, jeśli z przeszłości nie ocalały nawet ślady po zgliszczach? Jak często w ciągu życia jednego człowieka zawierucha historii może miotać wciąż w inne miejsce tę samą rodzinę? Czy można wciąż na nowo zakorzeniać się w nieznanej ziemi? Czy istnieje taki fundament, na którym znów z niczego i od początku można sklecić dające poczucie bezpieczeństwa gniazdo, łączące rozsypaną po świecie rodzinę? Czy we wrogim człowiekowi świecie Wielkiej Historii może ostać się coś względnie trwałego, jakieś wątłe nawet oparcie, przy którym dałoby się uczepić koleje ludzkiego życia, a cóż dopiero losy pokoleń?

Bezcenna historycznie książka Marii Mireckiej-Loryś "Odszukane w pamięci. Zapiski o rodzinie, pracy, przyjaźni"

Maria Mirecka-Loryś - wielka patriotka zasłużona dla Polski. W czasie wojny zaangażowana w działalność narodowej konspiracji.
Urodzona 7 lutego 1916 roku w Ulanowie jako siódme dziecko z ośmiorga rodzeństwa. Wychowała się w rodzinie o bardzo patriotycznych korzeniach, której drogowskazem zawsze była bezwzględna wierność Bogu i Ojczyźnie. W 1921 roku rodzina zamieszkała w Racławicach koło Niska. Tu spędziła dzieciństwo i młodość. W 1937 roku ukończyła gimnazjum w Nisku. Jej marzeniem było zostać adwokatem i posłem. Podjęła studia na Wydziale Prawa na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Wojna przerwała młodzieńcze plany i marzenia. Śladem starszych braci i sióstr zaangażowała się w działalność Młodzieży Wszechpolskiej. Od początku okupacji angażowała się w działalność w narodowej konspiracji. Należała do ścisłego kierownictwa podziemia narodowego w Centralnym Okręgu Przemysłowym w latach 1939-1945. Wiosną 1940 roku została komendantką Narodowej Organizacji Wojskowej Kobiet w powiecie niżańskim, później całego NOWK Okręgu Rzeszowskiego. W tym czasie była kierownikiem sekcji kobiecej w Zarządzie Okręgu Rzeszowskiego SN i kurierką Komendy Głównej NOW. Po scaleniu NOW z AK awansowana na stopień kapitana, kierowała Wojskową Służbą Kobiet w rzeszowskim Podokręgu Armii Krajowej. Wiosną 1945 roku została Komendantką Główną Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Kobiet. Używała pseudonimu "Marta".
Po wojnie wznowiła studia prawnicze na Uniwersytecie Jagielońskim. 1 sierpnia 1945 roku została aresztowana na dworcu kolejowym w Nisku, więziona w Rzeszowie, Warszawie, Krakowie. 1 września 1945 roku na mocy amnestii została zwolniona. Zagrożona ponownym aresztowaniem, podając się za obywatelkę Luksemburga, w grudniu 1945 roku opuściła Polskę. Z grupą kilkunastu działaczy narodowych, przez Czechy i Niemcy dotarła do obozu II Korpusu gen. W. Andersa pod Ankoną, tutaj poznała swego męża oficera rezerwy Henryka Lorysia. W październiku 1946 roku wjechali do Anglii, a styczniu 1952 roku do USA. Wraz z rodziną zamieszkała w Toledo w stanie Ohio, po dwóch latach przeniosła się do Chicago. Aktywnie zaangażowała się w pracę w organizacjach polonijnych - działała m.in. w Stronnictwie Narodowym, była członkiem ZG Związku Polek w Ameryce oraz Krajowego Zarządu Kongresu Polonii Amerykańskiej. Przez 32 lata była redaktorem "Głosu Polek" organu Związku Polek w Ameryce. Najważniejszą jej misją jest pomoc dla Polaków na dawnych Kresach, którą od 70. lat ubiegłego wieku prowadziła z siostrą Heleną. Wielokrotnie wyjeżdżała do Związku Sowieckiego w odwiedziny do pracującego na Ukrainie brata księdza Bronisława, przewożąc w trudnych czasach dewocjonalia dla jego parafian. W grudniu 1999 roku została wiceprzewodniczącą Rady Naczelnej SN. Napisała dwutomową "Historię Kongresu Polonii Amerykańskiej". Współpracowała z polonijnym radiem w Chicago, dla którego nagrywa cotygodniowe felietony z cyklu "Otwarty mikrofon".
Uhonorowana wieloma wysokimi odznaczeniami państwowymi, m. in.: - Krzyżem Zasługi;
- Krzyżem Walecznych;
- Krzyżem Partyzanckim;
- Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, który 3 maja 2006 roku otrzymała z rąk Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego.